ماضيء جو آئينو؛ تاريخ جا ڏهه جابر ۽ ظالم حڪمران.

 

شفيق الرحمان شاڪر

جڏهن اسان دنياجي تاريخ تي نظر ڊوڙايون ٿا ته معلوم ٿئي ٿو ته مختلف خطن تي حڪومت ڪرڻ وارن ۾ ڪجهه اهڙا به هئا جن کي اقتدار ۽ اختيار جي نشي اڪثر اهڙو مدهوش ڪيو جو اهي ظالم ۽ جابر بڻجي ويٺا.اهي اهڙا ماڻهو هئا جيڪي پنهنجن ذاتي مفادن جا غلام هئا.انهن جي انهيء ئي خودغرضاڻي سوچ کين پنهنجي اقتدار جي طاقت جي بي رحماڻي استعمال تي ڀڙڪايو ۽ اهي پنهن جي ذات جي تسڪين ۽ مقصدن جي پورائي لاء انسانن مان وحشي جانور بڻجي ويا ۽ اهڙيء ريت اڻ ڳڻين انساني جانين جي زيان ۽ بي انداز تباهي ۽ بربادي جو سبب ثابت ٿيا.جڏهن ته ٻئي طرف اهڙا حڪمران به گذريا آهن جيڪي اهڙن ماڻهن جي ابتڙ عوام لاء رحمت جو سبب بڻيا ۽ انهن جي زندگين ۾ بهتري آڻن لاء پوري پوري ڪوشش ڪيائون. اڄ اسان ڪجهه اهڙن حڪمرانن جو ذڪر ڪنداسين جيڪي پنهن جي ظلم ۽ جبر سبب دنيا ۾ هڪ نرالي سڃاڻپ رکن ٿا.

1. نيرو؛  روم جو هي بدنام زمانه حڪمران جنهن جي طبيعت ۾ اقتدار سنڀالڻ بعد چرپڻ واري ڪيفيت وڌڻ لڳي.سڀ کان پهرين هن پنهنجي ماء ايگريپينا کي قتل ڪيو،ڪجهه عرصي بعد هن پنهنجن ٻنهي زالن کي به واري واري سان ماري وڌو.نوبت ان حد تائين پهتي جو هن پوري روم کي باه لڳائڻ جي سٽ سٽي ته جيئن هو پراڻي شهر جي جڳهه تي نئون شهر جوڙي سگھي.اها باه “ دي گريٽ فائر آف روم” سڏجي ٿي.چون ٿا ته جڏهن روم ٻري رهيو هو ته نيرو سڪون سان ويهي بانسري وڄائي رهيو هو.سندس انجام خودڪشيء تي ٿيو.

2.ڪليگولا؛  “ڪليگولا ” اصل ۾ بي رحمي،جنون،چرپڻ ۽ شيطانيت جو ٻيو نالو آهي.هي رومي بادشاه نهايت ئي سنگدل هو.رڳو شڪ جي بنياد تي به ماڻهن کي قتل ڪرائي ڇڏيندو هو.هن پنهنجن ڀينرن سان شادي ڪئي.اهو ملڪ جو قيمتي خزانو پنهنجي عيش عشرت تي خرچ ڪري ڇڏيندو هو ٻئي طرف عوام بکن کان مري رهيو هوندو هو.هڪ جنگ دوران هن پنهنجي سموري فوج کي سمنڊ ۾ ڦٽو ڪري ڇڏيو هو.ماني کائڻ وقت ڪنهن بيگناه شخص کي آري سان چيرڻ جو تماشو ڏسڻ هن جي وڻندڙ وندر هئي.

3. ڪنگ جان؛  ڪنگ جان کي انگلستان جي تاريخ جو ظالم ترين بادشاه چئي سگھجي ٿو.اهو 24 ڊسمبر 1166ع تي پيدا ٿيو ۽ 19 آڪٽوبر 1216ع تي مري ويو.هو 1199ع کان مرڻ تائين تخت نشين رهيو.هن پنهنجن مخالفن کي قلعي ۾ قيد ڪري کين بکيو اڃو رکي ماري ڇڏيو.هن ماڻهن تي ڳرا ٽيڪس لاڳو ڪيا،ماڻهن جون ملڪيون ضبط ڪيون ۽ اميرن کي جيل ۾ وجھي سندن دولت تي قبضو ڪري ورتو.آخر نيٺ هو پيچش جي مرض ۾ مبتلا ٿي مري ويو.

4.چنگيز خان؛ چنگيز خان دنيا ۾ طلم،سفاڪيت ۽ بربريت جو نشان سمجھيو وڃي ٿوهن جو اصل نالو “تموجن” هو. 1206ع ۾ سمورن مينگول قبيلن کي متحد ڪري انهن جو حڪمران چونڊجندڙ ۔چنگيز خان هڪ ناقابل شڪست ڪردار ۽ پنهن جي دور جي سڀ کان وڏي سلطنت جو مالڪ هو.انهيء سلطنت جي جڙڻ ۾ ڪروڙين ماڻهو موت جي منهن ۾ هليا ويا.چون ٿا ته هو چاليهه ملين ماڻهن جي موت جو ذميدار هو.سندس حملن جي نتيجي ۾ دنيا جي اٽڪل اڌ آبادي بلڪل ختم ٿي ويئي.

5.ولاد دي امپيلر؛  ولاد دي امپيلر نالو ماڻهن لاء شايد نئون هجي پر هن شخص جو هڪڙو ٻيو نالو“ڊريڪولا” به آهي.ڊريڪولا جحرين فلمن ۾ ڪنهن خطرناڪ انسان کي ماڻهو جو رت پيئندي ڏيکاريو ويو آهي پر هي اصلي ڊريڪولا ماڻهن جو رت نهايت ئي وحشاڻي انداز ۾ وهائڻ جو عادي هو.هو پنهنجن دشمنن کي ڪاٺ جون ڊگھيون ڊگھيون ڪليون جسم ۾ ٽنبي کين مرڻ لاء ڇڏي ڏيندو هو.سندس فوجون کوهن ۾ زهر وجھي ڇڏينديون هيون،پوکون برباد ڪري ڇڏينديون هيون ۽ وبائي بيمارين ۾ مبتلا ماڻهن کي دشمنن ۾ موڪليو ويندو هو ته جيئن اهي به ان مرض ۾ مبتلا ٿي مري وڃن.“ دي امپيلر” جي معنيٰ ئي ”ميخون ٺوڪڻ” وارو آهي يعني کيس ان لقب تي فخر هو.

6.آئيوان دي ٽيريبل؛  1530ع ۾ پيدا ٿيندڙ روس جو هي بادشاه 1547ع تي تخت نشين ٿيو ۽ مرڻ تائين يعني مارچ 1584ع تائين حڪمران رهيو.هن روس کي متحد ۽ مضبوط ضرور ڪيو پر ان رستي ۾ هن ماڻهن تي وڏا ظلم ڪيا.هن اميرن جي ملڪيتن تي قبضو ڪيو ۽ پنهنجي هڪ اهڙي ذاتي پوليس فورس قائم ڪئي جيڪا سندس حڪمن تي مخالفن کي رڳڙي رکندي هئي.هن پنهن جي ڳورهاري ننهن کي تشدد جو نشانو بڻايو ۽ بعد ۾ پنهنجي پٽ کي به قتل ڪري ڇڏيو.

7.ليو پولڊ ٻيو؛ ليو پولڊ ٻئي 1865ع کان 1909ع يعني مرڻ تائين بيلجيم جي ٻئي بادشاه طور حڪومت ڪئي.هن کي “ ڪانگو جو ڪاسائي” جي نالي سان به ياد ڪيو وڃي ٿو.هن ڪانگو جي ڏهه ملين ماڻهن کي موت جي حوالي ڪيو هو.

8.پول پاٽ؛  پول پاٽ هڪ ڪمبوڊين انقلابي اڳواڻ هو جيڪو 1976ع کان 1979ع تائين جمهوريه ڪمپوچيا جو وزير اعظم رهيو.هن استادن،سائنسدانن،تعليمي ماهرن ۽ عام شهرين جي وڏي انگ،مذهبي اڳواڻن ايستائين جو ڪوبه ماڻهو جيڪو ٿورو گھڻو پڙهيل لکيل نظر آيو ان کي ڪيمپن ۾ قيد ڪري ڇڏيو ۽ بعد ۾ انهن کي وڏي پيماني تي ڦاهين تي چاڙهيو ويو.اندازو آهي ته سندس دور ۾ ويهه لک ماڻهو بکن،ڦاهين ۽ صحت جون مناسب سهوليتون نه ملڻ سبب مري ويا هئا.

9. جوزف اسٽالن؛ اڳوڻي سويت يونين جو هڪ انقلابي اڳواڻ هو.هو 1953ع تائين حڪمران رهيو.پنهن جي حڪومت دوران هن لکين هارين کان زمينون کسيون ۽ جن به مزاحمت ڪئي انهن کي قتل ڪري ڇڏيو.هن پنهن جي خفيه پوليس کي بي انتها اختيار ڏيئي ڇڏيا هئا.شهرين جي هر وقت جاسوسي ڪري انهن کي دلائي ڪيمپن ۾ موڪليو ويو ۽ گھڻن کي قتل ڪيو ويو.ٻڌايو ُڃي ٿو ته هن جي دور حڪومت ۾ اٽڪل ويهه ملين ماڻهو ماريا ويا.

10. ايڊولف هٽلر؛  20 اپريل 1889ع تي پيدا ٿيندڙ جرمنيء جي ان ظالم حڪمران 30 نومبر 1945ع تي خودڪشي ڪري ڇڏي هئي.هو 2 آگسٽ 1934ع تي مشهور بدنام زمانه نازي پارٽي طرفان جرمني جو چانسيلر چونڊيو ويو ۽ پوء هن سموري يورپ ۾ تباهي مچائي ڇڏي.هٽلر کي انساني تاريخ جو هڪ بدنام ترين،تخريبي ذهن جو مالڪ ۽ خرابين جو مرڪز سمجھيو وڃي ٿو.هن پنهنجي جارحاڻي ۽ نفرت ڏياريندڙ تقريرن ذريعي جرمنيء جي عوام جي دلين ۾ قوميت جي اها باه ڀڙڪائي جنهن پوري خطي کي ساڙي رک ڪري ڇڏيو.هن جي ڏوهن ۾ “ڪرسٽل ناخت” جو حڪمنامو شامل آهي جنهن مطابق 9 نومبر 1938ع تي يهودين جي ٻه سو عبادگاهن کي ڊاٺو ويو،اٺن هزار کان وڌيڪ يهودين جا دوڪان ڦريا ويا ۽ لکين يهودين کي حراستي مرڪزن ۾ منتقل ڪيو ويو.هن جا يورپ ۽ آفريڪا تي حملا ۽ يهودين خلاف هولو ڪاسٽ سميت بي شمار جنگي ڏوه شامل آهن.تاريخدان هن کي يارهن ملين ماڻهن جي قتل جو ذميدار ٻڌائين ٿا.

(روزاني عوامي آواز 24 جنوري 2022ع)