پنهن جن پيارن کان وڇوڙي ۾ آيل هڪ ٻي عيد!

شفيق الرحمان شاڪر

ڀارتي مقبوضه ڪشمير توڙي آزاد ڪشمير ۾ ورهايل اهڙن ڪٽنبن جي ماڻهن مان گھڻن کي ڪي ڏهاڪا گذري ويا آهن جو اهي نه ته پنهنجن پيارن کي ڏسي سگھيا آهن ۽ نه ئي انهن سان ملڻ جو امڪان ئي نظر ٿو اچي.ٻنهي ملڪن جي وچ ۾ ڳالهه ٻولهه شروع ٿيڻ جي نتيجي ۾ اهڙن ڪٽنبن جي اندر اميد جي جيڪا شمع ٻري هئي اها هاڻي هڪ دفعو وري وسامي چڪي آهي.ڀارت طرفان تازو کنيل ظالماڻن قدمن جي نتيجي ۾ ڪنٽرول لائين تي پيدا ٿيل سخت ڇڪتاڻ ۽ والاريل ڪشمير جي باري ۾ ٿيل ڀارتي فيصلن هن علائقي مان امن جون سڀ اميدون پاڻيء ۾ وهائي ڇڏيون آهن.پندرهن ڪيمپن ۾ هن وقت والاريل ڪشمير مان لڏي آيل 34747 ماڻهو رجسٽرڊ آهن.

عيد نون ڪپڙن پائڻ،مٺائيون ورهائڻ ۽ ٻارن ٻڍن کي تحفا سوکڙيون ڏيڻ جو موقعو هوندو آهي پر گھڻن ڪشميري ڪٽنبن جي مالي حالت ايتري سٺي ناهي جو اهي عيد جون خوشيون ان طرح ملهائي سگھن،رڳو ڏک ۽ پريشانيون ئي نه پر انهن ڪٽنبن جي عيد سرحد پار پنهن جن پيارن ۽ رشتيدارن کي ياد ڪندي گذري ٿي ڇو ته عيد يا ڪنهن خوشيڀ جي موقعي تي وڇڙڻ جو درد ڪجهه سوايو ٿي وڃي ٿو.38 سالا عزير محمد غزالي پاڪستاني ڪشمير جي گاديء واري هنڌ مظفر آباد ۾ لڳايل هڪ مهاجر ڪيمپ ۾ رهائش پذير آهي.خابرو اداري اي ايف پي سان ڳالهائيندي غزالي پنهن جي ڏک جو اظهار ڪجهه هن طرح ڪيو ته ”پنهنجي ماء،پنهنجن ڀينرن ۽ ڀائرن کي هونئن ته هر وقت ياد ڪندو رهندو آهيان پر عيد جي ڏينهن اهو درد گھڻو وڌي وڃي ٿو،آئون هتي انهن جي ياد ۾ روئندو رهندو آهيان ته هتي اهي منهنجي جدائيء ۾ رت جا ڳوڙها ڳاڙيندا رهن ٿا.اسان کي اميد ناهي ته اسان پنهنجي زندگيء ۾ وري ٻيهر پاڻ ۾ ملي سگھنداسين“.پنهن جا غم بيان ڪندي غزاليء جو اکيون ڀرجي آيون.ڀارتي زير انتظام ڪشمير ۾ 1989ع ۾ ڀارت کان آزاديء جي لاء شروع ڪيل تحريڪ دوران ڀارتي فوج جي آپريشن يا سيڪيورٽي فورسز سان ٿيل جھڙپن ۾ هزارين ڪشميري شهيد ٿي چڪا آهن.غزالي ڀارتي والاريل ڪشمير ۾ حڪومتي فورسز طرفان علحدگي پسندن جي خلاف ٿيل ڪريڪ ڊائون دوران ان وقت اتان فرار ٿي پاڪستاني ڪشمير پهتو هو جڏهن سندس عمر رڳو پندرهن سال هئي.پاڪستان اچڻ بعد هن اتي ئي شادي ڪري ڇڏي ۽ هاڻي سندس ڇهه ٻار آهن پر پنهنجي ماء ۽ ڀائرن ڀينرن کان وڇڙڻ جو درد هن کي اندر ئي اندر کائي رهيو آهي.هو سرحد تي لڳل ڪنڊيدار تار جي هن پار پنهنجي وطن کي ڏسي ته سگھي ٿو پر ان منظر ۾ کيس پنهنجو خاندان ڪٿي به نظر نٿو اچي ۽ نه ئي کيس ڪا اميد آهي ته ڪڏهن هو انهن کي ڏسي به سگھندو يا انهن سان ملي به سگھندو.

ڀارت جي انتظام هيٺ والاريل ڪشمير ۾ 1989ع ۾ شروع ڪيل ڪشميرين جي آزاديء جي تحريڪ دوران ڀارتي فوج جي آپريشن يا جھڙپن ۾ اهڙا هزارين ڪشميري ڪٽنب پنهنجن پيارن کان وچوڙن جو شڪار ٿيا ۽ انهن سڀني جو غم ساڳيو آهي.غزاليء جيان هزارين ماڻهو ۽ هزارين خاندان جدائين جا درد کڻي جي رهيا آهن.انهن ۾ ئي پنجاه سالن جو غلام رسول به آهي جيڪو والاريل ڪشمير جي اوڙي سيڪٽر ويجھو گارڪوٽ نالي ڳوٺ ۾ رهي ٿو.ان جو ڀاء ۽ چاچو پنهنجي ڪٽنب سان گڏ پاڪستاني ڪشمير ۾ رهن ٿا جڏهن ته ڪٽنب جا ٻيا ماڻهو سرحد جي هن پار رهن ٿا.پاڪستان جي انتظام هيٺ ڪشمير ۾ قائم ٿيل ڪشميري مهاجرن جي ڪيمپن ۾ جيڪي ماڻهو رهن ٿا انهن کي رڳو ماهوار پندرهن سو روپيا وظيفو ملي ٿو.پنجاه سالن جي نسيما بيبي  1992ع ۾ والاريل ڪشمير کان آزاد ڪشمير پنهنجي مڙس،ٻن ڌيئرن ۽ هڪ پٽ سميت ان وقت جي مشڪل حالتن کان بيزار ٿي پهتي هئي جڏهن ته هن جو سڀني کان وڏو پٽ اتي ئي رهجي ويو آهي.نسيما بيبي موجب سندس پٽ پنهنجي ڏاڏي ڏاڏيء وٽ هو جڏهن ڀارتي فوج سندن ڳوٺ ۾ آپريشن ڪيو.هن مطابق فوجين سندس مڙس تي سخت تشدد ڪيو ۽ سندس ٻانهن ٽوڙي ڇڏي. نسيما روئندي ٻڌايوته اهي خوف جي عالم ۾ ۽ رات جي اونده جو فائدو کڻندي پاڪستاني ڪشمير۾ داخل ٿيا هئا ۽ هوء اڄ به پنهنجي وڏي پٽ جي جدائيء ۾ ڳوڙها ڳاڙيندي ٿي رهي ۽ عيد جي موقعي تي ته ماء جي ممتا کي ڪنهن پل به قرار نٿو اچي ۽ روئندي روئندي سڄو ڏينهن گذري وڃي ٿو.عيدن تي مظلوم،مجبور ۽ لاچار انسانيت جي اکين مان وهندڙ اهي ڳوڙها عالمي امن جي دعويدارن،انساني حقن جي ٺيڪيدارن،دنيا جي سمورن منصفن ۽ حڪمرانن کان سوال ڪري رهيا آهن ته ڪشمير مان ظلم،جبر ۽ ڏاڍ جي اها ڪاري رات ڪڏهن ختم ٿيندي ۽ ڪڏهن پيارا پنهنجن پيارن سان واپس ملي سگھندا؟