اروند ڪجريوال.بي جي پي ۽ دهليء جون چونڊون!

شفيق الرحمان شاڪر

11 فيبروريء تي دهلي ۾ ٿيندڙ عام چونڊن م ڪجروال جي عام آدمي پارٽي کي عوام جي حمايت سان زبردست ڪاميابي حاصل ٿي آهي.ان پارٽي 70 مان 62 سيٽون حاصل ڪيون آهن جڏهن ته ان جي مخالف پارٽي بي جي پي کي رڳو اٺ سيٽون ملي سگھيون آهن.عام آدمي پارٽي جي سوڀ مان اهو نتيجو ڪڍي سگھجي ٿو ته دهليء جي باشعور عوام نريندر موديء جي تعصب ڀريل پاليسين کي رد ڪري ڇڏيو آهي. مودي هندوتا ذريعي ڀارتي عوام جو جذباتي استحصال ڪري سندن ووٽ حاصل ڪرڻ گھريا ٿي پر کيس عبرتناڪ شڪست کي منهن ڏيڻو پيو آهي توڙي جو مودي پاڻ دهليء وڃي چونڊ مهم جو جائزو ورتو هو ۽ ساڻس گڏ سندس انتها پسندر گھرو وزير اميتشا به هو پر جيئن ته پوري چونڊ مهم دوران سندن گھڻو زور مذهبي نفرت ۽ تعصب تي هو ان ڪري عوام سندن هڪ به نه ٻڌي ۽ بي جي پي کي هڪ زبردست شڪست کي منهن ڏيڻو پئجي ويو آهي.دهلي جي انهن چونڊ نتيجن جو اثر پڪ سان پوري ملڪ جي سياست تي به پوندو ان ڪري جو عام آدمي پارٽي دين ڌرم بدران ماني ۽ روزگار واري ايجنڊا سان اڳتي آئي آهي.ان پارٽيء کي ايڏي ڪاميابي ان ڪري به ملي آهي جو ان جي حڪومت بجلي،پيئڻ جي صاف پاڻي ۽ کاڌي پيتي جي شين جي اگھن ۾ مناسب گھٽتائي آڻي ماڻهن جون دليون کٽي ورتيون هيون.نريندر مودي اڃا تائين ڀارت جي معيشت کي بهتر بنائڻ ۾ ناڪام رهيو آهي ۽ عوام جي معاشي مسئلن تان ڌيان هٽائڻ لاء لاڳيتو پاڪستان خلاف زهر اوڳاڇي رهيو آهي.بي جي پي جي شڪست جو هڪ ٻيو سبب ڀارت جو تڪراري شهريت بل آهي جنهن سبب نه رڳو 22 ڪروڙ ڀارتي مسلمان پر ٻيا ڀارتي پڻ گھڻو ڳڻتيء ۾ ورتل آهن.دهليء ۾ عام آدمي پارٽي کي کٽرائڻ ۾ ان فيڪٽر به اهم ڪردار ادا ڪيو آهي.

”بدلبي دهلي،بدلبي ڀارت“ اهو ڪانگريس جو نعرو هو پر هاڻي ان کي اروند ڪجريوال سچ ڪري ڏيکاريو آهي.پر سوال اهو آهي ته ڇا دهلي واقعي بدلبي؟ڇا دهليء جي اها تبديلي پوري ڀارت لاء تبديليء جو ڪو سنيهو ثابت ٿيندي؟ڇا ان بعد پورو ديس ان رستي تي نڪري پوندو؟ڇا اتان جي سياسي اشرافيا ۽ بيوروڪريسي ان تبديليء کي قبول ڪندي؟ڇا سچ پچ دهلي ۽ پوري ملڪ مان ڪرپشن جي خاتمي جي شروعات ٿي چڪي آهي؟ڇا اهو وقت پهچي چڪو آهي جو هاڻي وزير مشير،بيروڪريٽ قانون جي ڪٽهڙي ۾ آندا ويندا ۽ ڪئين سفيد پوش ڏوهاري جيلن جي سيخن پويان هوندا؟ڇا هڪ نئين ڄاول پارٽي دهلي تي چانئجڻ بعد پوري ملڪ ۾ تبديليء جو سج اڀارڻ واري آهي؟يا اهي سڀ خواب اڌورا رهجي ويندا؟وزير اعليٰ ڪجريوال جو چوڻ آهي ته هن کي نه پر جنتا کي وزارت اعليٰ ملي آهي ۽ سرڪار به هو اڪيلي نه پر عوام سان گڏجي هلائيندو. هن جو چوڻ هو ته هو اڪيلو دهليء کي بدلائي نٿو سگھي بلڪه ڏيڍ ڪروڙ دهليء وارن کي گڏجي دهليء کي بدلائڻو پوندو.اروند ڪجريوال جي گذريل حڪومت جي ڪارڪردگيء جو ذڪر ڪجي ته هن ۽ سندس وزيرن حلف کڻڻ بعد گڏجاڻيون ڪيون هيون جن ۾ وزارتن جي ورهاست ڪئي ويئي ۽ ڪيترائي تاريخي فيصلا ٿيا هئا.انهن فيصلن مطابق هاڻي دهليء ۾ ڪوبه وي آئي پي نه هوندو ۽ انهيء ڪلچر کي ختم ڪرڻ لاء خود وزير اعليٰ ۽ سندس وزير شروعات ڪندا.ان فيصلي هيٺ وزير اعليٰ ۽ وزيرن جي گاڏين تان ڳاڙهيون بتيون هٽايون وييون،سرڪاري دفترن ۾ عوام جي داخلا لاء هر رنڊڪ هٽائي ويئي ۽ وزيرن کي ملندڙ اضافي سرڪاري رعايتون به ختم ڪيون وييون.انهن کان سرڪاري بنگلا به خالي ڪرايا ويا.حڪومت پنهنجو سمورو ڌيان عوام جي بنيادي مسئلن جي حل ڪرڻ طرف لڳايو جنهن جا نهايت ئي هاڪاري نتيجا سامهون آيا.اڳوڻين حڪومتن جي وزيرن ۽ عملدارن ۾ خوف پکڙيل آهي ته انهن خلاف ڪا جاچ نه شروع ٿي وڃي.هوڏانهن بي جي پي اروند ڪجريوال جي جادو کان گھڻو ڊنل نظر اچي ٿي.هن کي سمجهه ۾ نه پيو اچي ته ڪهڙي لائين اختيار ڪري.دهليء ۾ جيڪي ڪجهه ٿي رهيو آهي ان جا ڏورانهان اثر پوري ملڪي سياست تي پئجي سگھن ٿا

جھارکنڊ اسيمبلي اليڪشن ۾ بي جي پي جي شڪست اڃا ڪلهه جي ڳالهه آهي.هريانا ۾ انهيء ڏيئي وٺي پنهنجي ڪجهه ساک بچائي هئي پر ڪجهه ڏينهن جي تماشي بلڪه هائي وولٽيج ڊرامي بعد مهارا شٽر ۾ به شردپوار شيوسينا ۽ ڪانگريس سان گڏجي بي جي پي کي اقتدار کان پري ڪري ڇڏيو.هاڻي ماڻهن جو اندازو پڪ ۾ بدلجي رهيو آهي ته دهلي اڃا پري آهي.8 فيبروري تي وفاقي گاديء واري شهر دهليء اسيمبلي جون چونڊون ٿيون.چونڊن ۾ پوري ڪوشش باوجود هندو مسلم فضا نه بڻجي سگھي بلڪه ڪجريوال جو ڪارڊ گھمي ڦري سامهون اچي ٿي ويو.هاڻي جڏهن ته چونڊن جي هنگاما آرائي ختم ٿي چڪي آهي ته خبر پيئي آهي ته دهليء وارن چونڊن ۾ ٻهاري ڏيئي ڇڏي آهي.ميڊيا دهليء کي گاديء وارو شهر هئڻ سبب هنن چونڊن جي تمام گھڻي جاچ پڙتال ڪئي ۽ هاڻي انهن نتيجن جي تشريح ڪئي پيئي وڃي.ان جي نتيجي ۾ اها ڳالهه سامهون آئي آهي ته مقامي اڳواڻن ۾ قومي رهنمائن واري بيان بازي نسبت کان گھٽجي ڪري رهجي وڃي ٿي.انهيء کان سواء سوشل ميڊيا به انهن چونڊن ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو آهي جنهن ذريعي بيان بازين کي گهر گهر پهچائڻ ۾ آساني پيدا ٿي پيئي آهي.عام آدمي پارٽيء پڻ اهو ئي ڪم ڪيو.انهن بي جي پي اڳواڻن کي برو ڀلو چوڻ کان پرهيز ڪئي پر بي جي پي جي اعليٰ قيادت جي زهريلين تقريرن کي سوشل ميڊيا تي چڱيء طرح پکيڙيو.گھرو وزير اميتشا پنهنجي ڄاتل سڃاتل پاليسيء هيٺ چونڊن ۾ حصو ورتو ۽ خاص اهميت ان ڳالهه کي ڏني ته قومي معاملن کي هڪ اهڙي لڙائيء لاء مجبور ڪيو وڃي جيڪا مثالي طور تي مقامي مقامي معاملن تائين ئي محدود رهي.اميتشا شهريت بل خلاف شاهين باغ ۾ جاري احتجاج کي خاص حڪمت عمليء جي طور تي ڌيان جو مرڪز بنائڻ جي ڪوشش ڪئي ته جيئن هندستاني سڃاڻپ تي ٻڌل سوالن کي جنم ڏيئي سگھجي.اميتشا شاهين باغ کي رڳو ان ڪري نشانو بنايو جو ان ذريعي پاڻي،بجلي وغيره تي ملندڙ سبسڊي جو ذڪر نه اچي ۽ تعليم توڙي صحت جي شعبن ۾ ڪجريوال حڪومت جي ڪاميابين تان ماڻهن جو ڌيان هٽائي سگھجي.بي جي پي لاء اهو سڀ ڪجهه ان ڪري به ضروري هو جو انهن وٽ چوڻ لاء ٻيو ڪجهه به نه هو.سندن سامهون هڪ اهڙي جماعت هئي جيڪا رڳو ڪارڪردگيء جي بنياد تي ووٽ گھري رهي هئي.هڪ اهڙي ڪارڪردگي جنهن جو دهليء وارن کي اعتراف هو.ان ڪري بي جي پي هندو مسلم ڪارڊ کيڏڻ جي ڪوشش ڪئي پر ان مهم جو به هن کي ڪو خاص فائدو نه ٿي سگھيو.بي جي پي پوري طاقت سان دهليء جي چونڊن م لٿي،ان پنهنجو پاڻ کي هندن جو سڀ کان وڏو محافظ ظاهر ڪيو.بي جي پي حڪومت جي سمورين رياستن جي وڏن وزيرن توڙي وفاقي حڪومت دهليء ۾ پنهنجو پورو زور لڳايو.يوگي ادتيا ناٿ ”برياني“ کي گندگيء جي طور تي استعمال ڪندي اهو به چئي ڇڏيو ته ” ڪجريوال شاهين باغ ۾ مظاهرين کي برياني کارائي سگھي ٿو.“بي جي پي پاران سوشل ميڊيا تي هڪ تصوير وائرل ڪئي ويئي جنهن ۾ راهول گانڌيء کي عمران خان سان گڏ چڪن برياني کائيندي ڏيکاريو ويو هو.يوگي ادتيا ناٿ کان سواء پرويش ورما ۽ انوراگ جي زهريلي بيانن ۽ نعرن جو به شايد دهليء جي ووٽرن تي اثر نه ٿي سگھيو ۽ ڪجريوال کي دهشتگرد چوڻ هڪ وڏو الزام هو پر ان جي جواب ۾ ڪجريوال جو نهايت ئي شائستو رد عمل اهو هو ته ” اي دهليء جي جنتا! جيڪڏهن آئون واقعي دهشتگرد آهيان ته مون کي ووٽ نه ڏيو پر جيڪر مون اوهان جي ڀلائي لاء ڪي ڪم ڪيا آهن ته پوء مون کي ضرور ووٽ ڏيو.“اهو سڀ ڪجهه بي جي پي جي زهريلن نعرن ۽ جارحاڻي مهم تي ڳرو پئجي ويو.ڪجريوال سڀني جي پهرين پسند ٿي نٿو سگھي پر سندس ڪم ۽ انهن چونڊن ۾ سندس زبان دلين ۾ نفرت جي باهه ڀڙڪڻ نه ڏني،شايد سندس سوڀ جو هڪ وڏو راز اهو هجي!

(روزاني عوامي آواز 21 فيبروري 2029ع)