پاڪ سعودي لاڳاپا،تاريخ جي آئيني ۾.

شفيق الرحمان شاڪر

سعودي عرب جو ولي عهد شهزادو محمد بن سلمان 16 فيبروريء کان پاڪستان جي دوري تي اچي رهيو آهي.هن دوري جي حوالي کان زور شور شان تياريون ٿي چڪيون آهن.ولي عهد جو اهو دورو پاڪ سعودي لاڳاپن ۾ هڪ نئين صورت،نئون رخ ۽ نئون باب ثابت ٿيندو.

سعودي عرب پنهنجي اندر ٻن مقدس شهرن مڪي ۽ مديني سبب پوري دنيا جي مسلمانن جي دلين جي ڌڙڪن آهي. عرب دنيا جي ان وڏي ۾ وڏي ملڪ جو بنياد شاهه عبد العزيز بن عبد الرحمان السعود 3 سيپٽمبر 1932ع تي رکيو هو.2015ع ۾ شاه عبدالله جي وفات بعد هاڻوڪي بادشاهه شاه

سلمان بن عبدالعزيز جي ڪلهن تي حڪومت جي ذميداري آئي آهي جنهن کي هن رات ڏينهن هڪ ڪري جديديت جو وڻندڙ ميلاپ بنائي ڇڏيو آهي.آل سعود سندن ملڪ جي ماڻهن جو معيار زندگي بلند ڪرڻ ۽ انهن کي زندگيء جون سڀ سهوليتون مهيا ڪرڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو آهي۽ هن وقت سعودي عرب ترقيء ۽ خوشحاليء جي سفر تي گامزن آهي.سعودي عرب نئين ٽيڪنالاجيء تي عمل ڪندي دنيا کي حيرت ۾ وجھي ڇڏيو آهي.1351هجريء جو ڏينهن هو جڏهن سعودي عرب جي باني شاه عبدالعزيز هڪ ٽڙيل پکڙيل ملڪ کي متحد ڪري اسلامي اصولن تي ٻڌل گڏيل رياست جو اعلان ڪيو. 5 جنوري 1902ع تي شاه عبدالعزيز گاديء واري شهر رياض کي آزاد ڪرايو.شاه سعود 1953ع کان 1964ع تائين اقتدار جي گادي سنڀالي جنهن بعد شاه فيصل شهيد 1964ع کان 1975ع تائين اقتدار ۾ رهيو.ان بعد شاه خالد آيو جيڪو 1982ع ۾ گذاري ويو.سندس دور ۾ تيل جي آمدنيء مان ترقيء جون نيون واٽون کليون ۽ معيشت مضبوط ٿي.1982ع کان 2005ع تائين شاه فهد بن عبدالعزيز سعودي عرب جو ڇهون بادشاهه رهيو.شاهه عبدالله جي دور ۾ بي پناه تعمير ۽ ترقي ڏسڻ ۾ آئي.مسجد حرام،مديني مبارڪ،حج جي مقدس جاين،منيٰ،عرفات،مزدلفه ۾ واڌاري ۽ ترقيء جا ڪيترائي منصوبا مڪمل ڪيا ويا.سعودي عرب پاران شاهه سلمان ڪابينا جي اجلاس ۾ ويزن 2003ع جو اعلان ڪيوجنهن جي پويان اصل سوچ نوجوان شهزادي محمد بن سلطان جي ڪم ڪري رهي آهي.شهزادو محمد بن سلمان ان عظيم سلطنت جو پهريون نوجوان ولي عهد آهي جنهن کي خادمين حرمين شريفين شاه سليمان بادشاه جي طور تي مقرر ڪرڻ وارو آهي.اهڙيء طرح سعودي عرب جي تاريخ هڪ نئون موڙ وٺڻ واري آهي.دهشتگردي،انتها پسندي ۽ انهيء سوچ کي ختم ڪرڻ لاء چاليهن کان مٿي مسلمان ملڪن جي عسڪري اتحاد جي جوڙجڪ جو مقصد دهشتگرديء کي پاڙان پٽڻ آهي جنهن جي سربراهي هن وقت پاڪستان جي اڳوڻي فوجي سپهه سالار جنرل راحيل شريف جي هثن ۾ ڏني ويئي آهي.

پاڪ سعودي لاڳاپا مذهبي ۽ تاريخي لحاظ کان نهايت ئي خوبصورت ۽ مضبوط رهندا ٿا اچن.تمام گھٽ ماڻهو ڄاڻن ٿا ته پاڪ سعودي لاڳاپن جي تاريخ پاڪستان جي ٺهڻ کان به اڳ جي آهي.پاڪستان ٺهڻ کان اڳ 1946ع ۾ قائد اعظم ايم ايڇ اصفهاني ء  جي اڳواڻيء ۾ مسلم ليگ جو هڪ نمائندا وفد گڏيل قومن ڏانهن موڪليو.ان وفد جي ذمي اهو ڪم ڪيو ويو هو ته تحريڪ پاڪستان لاء عالمي اڳواڻن جي حمايت ۽ تائيد حاصل ڪئي وڃي.گڏيل قومن جو اجلاس شروع ٿي چڪو هو تڏهن جيئن ته پاڪستان اڃا نه ٺهيو هو ان ڪري مسلم ليگ جي وفد کي اجلاس ۾ داخل ٿيڻ کان روڪيو ويو.ان وقت سعودي وفد جي قيادت شهزادو فيصل بن عبد العزيز جيڪو بعد ۾ سعوديء جو بادشاهه بڻيو اهو ڪري رهيو هو.جڏهن هن کي خبر پيئي ته هو پاڻ ٻاهر نڪري آيو ۽ نه رڳو مسلم ليگ جي وفد سان ملاقات ڪيائين بلڪه پنهن جي هوٽل ۾ هڪ مانجھاندو رکيائين ۽ عالمي اڳواڻن کي ان ۾ دعوت ڏنائين ۽ انهن کي چيائين ته ننڍي کنڊ جي مسلمانن جو وفد اوهان سان پنهنجو موقف ونڊڻ گھري ٿو اهڙيء طرح نيويارڪ جي ان هوٽل ۾ وفد پنهن جو موقف عالمي اڳواڻن سامهون پيش ڪيو.

پاڪستان وجود ۾ آيو ته مرحوم شاهه عبدالعزيز السعود پهريون اڳواڻ هو جنهن قائد اعظم محمد علي جناح کي ٽيليفون ڪري مبارڪباد پيش ڪئي هئي.اوڀر پاڪستان بنگلا ديش بڻيو ته شاهه فيصل ايترو ته ڏکايل هو جو پاڪستان جي بنگلاديش کي تسليم ڪرڻ کان پوء به ڪافي عرصي تائين شاهه فيصل بنگلاديش کي تسليم نه ڪيو هو.

زلزلن،طوفانن،جنگين،ايٽمي ڌماڪن ۽ پابندين ۽ ضرورت جي هر وقت سعودي عرب اڳيان وڌي سدائين دوستيء جو سهڻي نموني حق ادا ڪيو.جواب ۾ پاڪستان به ڪنهن جي پرواهه ڪرڻ سواء سدائين سعودي عرب سان پنهنجن لاڳاپن کي ڪڏهن به متاثر ٿيڻ نه ڏنو آهي. سعودي عرب جي دفاع ۽ سلامتيء کي جڏهن به ڪو معمولي خطرو سامهون آيو ته پاڪستان هر دٻاء ۽ تنقيد کان بي نياز ٿي سدائين سعودي عرب جو ساٿ ڏيندو رهيو آهي. پاڪستان ۾ ڪيئي جايون،روڊ ۽ رستا سعودي بادشاهه شاهه فيصل جي نالي سان منسوب آهن،مثال،فيصل آباد،فيصل مسجد،فيصل ٽائون،فيصل ڪالوني وغيره جيڪو پاڪستاني عوام جو شاهه فيصل مرحوم سان سندن بي مثال محبت ۽ عقيدت جو ثبوت آهي جڏهن ته سعودي گاديء واري هنڌ رياض ۽ جدي شهر ۾ “شارع محمد علي جناح“ جي نالي سان سڙڪون موجود آهن.

سعودي عرب خلوص ۽ قربانين جي تاريخ لکندڙ پاڪستانين جي خدمتن جو سدائين دل کولي اعتراف ڪيو آهي.جدي ۾ 26 نومبر 2009ع تي ايندڙ خطرناڪ سيلاب ۾ پاڪستاني مزدور فرمان علي خان جڏهن پنهنجي جان سان کيڏي چوڏهن سعودي شهرين جي جان بچائي ته سعودي عوام ۽ حڪومت فرمان عليء جي ان قربانيء تي زبردست خراج عقيدت پيش ڪيو.سعودي حڪومت فرمان علي کي شهادت بعد نه رڳو پنهنجو اعليٰ سول اعزاز عطا ڪيو بلڪه جدي جي هڪ شاهراهه کي به فرمان عليء جي نالي سان منسوب ڪيو.

شهزادي محمد بن سلمان جي هاڻوڪي دوري جي نتيجي ۾ حڪومت ۽ عوام جي سطح تي سعودي عرب۽ پاڪستان وچ ۾ لازوال لاڳاپا نئين دور ۾ داخل ٿيڻ تي آهن.شهزادي محمد بن سلمان جو هاڻوڪو پاڪستان جو دورو جتي ماضيء جي لاڳاپن جو تسلسل ته آهي ئي پر ان ۾ نرالي شيء اها آهي جوماضيء ۾ اسان جي نا عاقبت انديش حڪومتن سعودي عرب سان واپار تي ڌيان نه ڏنو. هن دوري جي خاص ڳالهه اها آهي جو پهريون ڀيرو سعودي عرب ۽ پاڪستان گڏجي واپار ۽ مختلف شعبن ۾ سيڙپڪاري جي شروعات ڪري رهيا آهن.

سياسي لحاظ کان سعودي عرب هن خطي ۾ چين ۽ پاڪستان سان ملي ڪري هڪ مضبوط بلاڪ جوڙڻ جو ارادو رکي ٿو جنهن طرف سعودي توانائيء جي وزير گوادر ۾ بيهي اشارو ڪيو هو.اهو دورو ٻنهي ملڪن جي وڻندڙ لاڳاپن ۾ هڪ نئون سنگ ميل ۽ يادگار موڙ ثابت ٿيندو.

  

(روزاني هلال پاڪستان 16 فيبروري 2019ع)